Widzisz muszki przy roślinach? Sprawdź, co naprawdę dzieje się w ziemi
Małe czarne muszki krążące wokół doniczek? To mogą być ziemiórki – owady, które często zasiedlają ziemię w roślinach doniczkowych. Choć dorosłe osobniki są widoczne, to ich larwy, ukryte w podłożu, mogą poważnie uszkadzać korzenie roślin. Sprawdź, jak skutecznie pozbyć się tych szkodników i chronić swoje kwiaty oraz zielone rośliny domowe.
- Muszki w kwiatach doniczkowych, czyli ziemiórki
- Jak rozwijają się ziemiórki?
- Domowe sposoby na ziemiórki
- Chemiczne zwalczanie ziemiórek
- Zwalczanie ziemiórek - na co uważać?
Muszki w kwiatach doniczkowych, czyli ziemiórki
Ziemiórki w naturalnych warunkach żyją w wilgotnych lasach, także w Polsce. Niestety, często trafiają do naszych domów wraz z zakupioną ziemią lub roślinami doniczkowymi. Larwy ziemiórek są trudne do zauważenia gołym okiem – mają przezroczyste ciała, mierzą od 7 do 12 mm i kryją się pod powierzchnią ziemi. Przez ich przezroczystą skórę widoczny jest układ pokarmowy oraz czarna główka. Dorosłe owady są niewielkie, czarne i mają przezroczyste skrzydła.
O obecności ziemiórek dowiadujemy się często dopiero po kilku tygodniach od zakupu rośliny, gdy pojawiają się dorosłe muszki. W storczykach czy innych roślinach doniczkowych larwy wylęgają się w ciągu 2,5–3 tygodni, a widoczne muszki wskazują na zaawansowany problem.
Prostym domowym sposobem na wykrycie i wywabienie larw z ziemi jest położenie na podłożu kawałka ziemniaka, który przyciągnie larwy jako bogate źródło skrobi. Następnie można przystąpić do ich skutecznego zwalczania.
Jak rozwijają się ziemiórki?
Żeby zwalczanie ziemiórek było skuteczne najlepiej poznać dobrze ich cykl życiowy. Te malutkie owady dość szybko produkują następne pokolenie szkodników. Dlatego trzeba je albo wyplenić od razu po przyniesieniu do domu albo zatrzymać proces rozmnażania na kolejnym etapie.
Dorosłe muszki składają jaja w wilgotnej ziemi. Jeżeli sprzyja temu temperatura (24 stopnie), to może być ich nawet do 100 na jedną samicę. Larwy wylęgają się po 5-10 dniach. Cykl może się wydłużyć przy niższych temperaturach. Przez następne 10-11 dni żerują w podłożu. W tym czasie podgryzają pędy i korzenie roślin oraz sprzyjają rozwojowi grzybicy. Dlatego są wszechstronnymi szkodnikami kwiatów, zwłaszcza jeśli pojawią się w większej ilości. Następnie przyjmują postać imago i po kilku dniach zauważamy pojawienie się małych czarnych muszek w doniczce. Większość właścicieli roślin dopiero wtedy biegnie do sklepu po preparat na ziemiórki. Tymczasem problemu można się pozbyć domowymi sposobami dużo wcześniej.
Domowe sposoby na ziemiórki
Jeżeli odpowiednio zadbamy o roślinki, to możemy dość szybko pozbyć się muszek w kwiatach doniczkowych. Chemiczne zwalczanie tego szkodnika to dopiero druga linia obrony. Oto kilka domowych sposobów zwalczania muszek w kwiatach:
- Przesuszenie ziemi – dużo zależy od rośliny, jaką chcemy ratować. Niektóre bez problemu zniosą lekkie przesuszenie, dla innych taka kuracja będzie gorsza niż inne sposoby zwalczania ziemiórek. Sprawdź, czy twoja roślinka jest odporna na chwilową przerwę w podlewaniu i zastosuj tę metodę. Ziemiórki ciągną do wilgoci. Sucha gleba skutecznie przerzedzi ich populację.
- Zalewanie naparem z czosnku – tania i szybka metoda, żeby zlikwidować populację muszek w kwiatach doniczkowych. Wystarczy rozgniecioną główkę czosnku zalać szklanką wrzątku. Po przestygnięciu przelej napar do butelki i rozcieńcz, dodając wody. W ten sposób można się pozbyć ziemiórek w storczykach oraz w tych kwiatach, które wymagają częstego podlewania. Ale tak naprawdę jest to dobry sposób na ratowanie każdego rodzaju roślin doniczkowych.
- Pułapka z mydła i octu – to pułapka na dorosłe muszki w doniczce. Żeby przerwać cykl życiowy muszek ziemiórek i zapobiec złożeniu kolejnych jaj, trzeba pozbyć się dorosłych osobników. W tym celu nalewamy do szklanki lub kubka 2/3 (ok. 200 ml) wody i mieszamy z łyżeczką octu oraz łyżeczką płynu do mycia naczyń. Warto wybrać żółty kubek, bo ten kolor dodatkowo przyciąga ziemiórki.
Przed rozpoczęciem zwalczania należy oddzielić rośliny zdrowe od zarażonych. Oprócz powyższych metod warto zastosować przesadzenie roślin do czystej ziemi, przepłukanie korzeni (w wodzie z dodatkiem mydła potasowego) przed przesadzeniem oraz zapewnienie im przepuszczalnego podłoża.
Chemiczne zwalczanie ziemiórek
Domowe metody zwalczania ziemiórek mogą być skuteczne, ale w niektórych przypadkach okazują się niewystarczające. Wtedy warto sięgnąć po specjalistyczne preparaty dostępne na rynku.
Wybór środka chemicznego zależy od warunków i skali problemu, dlatego trudno wskazać jeden uniwersalny produkt. Należy pamiętać, że niektóre preparaty mogą być szkodliwe dla zdrowia, dlatego przed ich użyciem warto dokładnie zapoznać się z instrukcją stosowania.
Żółte lepy są prostym rozwiązaniem do eliminacji dorosłych muszek, jednak nie poradzą sobie z larwami i jajami. W walce z nimi skuteczne mogą być preparaty z nicieniami – naturalnymi wrogami larw ziemiórek. Nicienie wprowadza się do gleby bez ryzyka zanieczyszczenia chemicznego podłoża.
Innym wygodnym rozwiązaniem są pałeczki owadobójcze, które umieszcza się w podłożu, blisko korzeni, gdzie żerują larwy.
Najskuteczniejszymi środkami chemicznymi pozostają jednak preparaty do oprysków, takie jak Nomolt 150, Actellic 500 EC czy Decis Expert 100 EC. Są one stosowane zarówno w ogrodnictwie, jak i rolnictwie, do zwalczania ziemiórek, mszyc oraz innych szkodników.
Zwalczanie ziemiórek - na co uważać?
Podczas zwalczania ziemiórek środkami chemicznymi należy zachować szczególną ostrożność. Preparaty do likwidowania szkodników są co prawda przeznaczone również do roślin jadalnych, ale nie powinno się ich stosować w domu. Dotyczy to w szczególności substancji przeznaczonych do oprysków.
Trzeba też ostrożnie podchodzić do zwalczania w ten sposób ziemiórek w domowym zielniku. Rośliny takie jak bazylia, tymianek czy mięta są przeznaczone do bezpośredniej konsumpcji. Dlatego dobrze jest unikać oprysków chemicznych, na ile to możliwe. Nie powinno być natomiast problemu ze zwalczaniem metodą chemiczną ziemiórek w storczykach, fikusie czy pelargoniach.
Jeżeli nie mamy ogrodu ani podwórka, to opryskiwanie środkami chemicznymi przeprowadzamy na balkonie lub tarasie. Jeśli informacja na etykiecie nie mówi inaczej, to opryski wykonujemy w odzieży ochronnej. Należy również zabezpieczyć drogi oddechowe i oczy. Można użyć przezroczystej przyłbicy lub specjalnych masek i okularów ochronnych.
Wilgotna i gorąca pogoda zwiększa efektywność oprysku. Ma to swoje dobre i złe strony, ale trzeba pamiętać o tej wskazówce, przystępując do zwalczania szkodników.
Na koniec dobrze jest dodać, że ziemiórki nie zawsze są szkodliwe. Nie musimy zaopatrywać się w środki dla rolników z powodu kilku muszek. Trzeba tylko zadbać o to, żeby ograniczyć ich możliwości rozrodcze. Przesadzenie roślin, zadbanie o przepuszczalność gleby i przestawienie doniczek do nieco zimniejszego, suchego pomieszczenia (lub na noc na balkon) powinno wystarczyć.