Dlaczego zmieniamy czas na letni i na zimowy?
W Polsce zmiana czasu na letni i zimowy wciąż jest obowiązkowa. Kiedy dokładnie musimy przestawić zegarki? Czy te zasady dotyczą całej Europy, a może są kraje, które nie stosują tego rozwiązania? Gdzie po raz pierwszy wprowadzono zmianę czasu? Odpowiedzi na te pytania znajdziesz w naszym artykule!
Z tego artykułu dowiesz się:
Kiedy trzeba przestawić zegar przy zmianie czasu?
Zmiana czasu letniego i zimowego nadal jest obowiązkiem w Europie – a przynajmniej w większości państw. Przechodząc z czasu letniego na zimowy, należy cofnąć zegar o godzinę do tyłu – a przechodząc z zimowego na letni, godzina musi zostać przestawiona do przodu. Plusem tej całej zamiany jest fakt, że zimą można… dłużej pospać. Jednak, oznacza to również dłuższą pracę na nocce. Dlaczego nadal musimy zmieniać czas, mimo że już tak długo zapowiadano zmiany w tej kwestii?
Jean-Claude Juncker, który jest przewodniczącym Komisji Europejskiej, w 2019 roku mówił o końcu zmiany czasu w całej Europie. Jednak, zrobił to już po fakcie, gdy w referendum opowiedziano się za zniesieniem zaplanowanej przez przewodniczącego zasady. Parlament Europejski podjął decyzję, bo państwa nie mogły się ze sobą dogadać. A więc Europa – w tym oczywiście nasz kraj – musi dostosować się do zmiany czasu.
Tak, jak i w poprzednich latach, godziny zmieniać się będą w marcu i październiku. Letnia zmiana czasu obowiązuje do końca października.
Sprawdź także: Z tymi sposobami skutecznie doczyścisz kostkę brukową! Są szybkie i tanie
Kiedy Europa wprowadziła zmianę czasu?
Zmiana czasu zaczęła się od Niemiec. To właśnie ten kraj zaczął stosować zmianę godziny, mniej więcej w okolicy I wojny światowej. Niemcy chcieli przez to zaoszczędzić na węglu, którego używali do produkcji energii elektrycznej – była ona dość cenna w czasach wojennych. Później te zmiany wprowadzono w Wielkiej Brytanii, a jeszcze później rozpowszechniono na całą Europę. Rosja zmieniła czas w 1917 roku, a Stany Zjednoczone rok później. W naszym kraju stosowano czas letni okresowo: 1916-1919, 1940-1949, 1957-1964 i od 1977 aż do dziś.
Czas letni i zimowy to w Polsce już pewnego rodzaju tradycja. Dziś zmiana czasu obowiązuje w ponad 70 krajach ma świecie. Zmiana czasu nie obowiązuje jednak w Turcji, Gruzji, Białorusi, na Islandii, w Kazachstanie czy Azerbejdżanie. Czasu letniego nie ma też w większości krajów azjatyckich czy afrykańskich.
Kiedy nie trzeba będzie przestawiać zegarków?
Niestety, państwa członkowskie wciąż nie osiągnęły porozumienia w sprawie zniesienia zmiany czasu, mimo że większość z nich opowiedziała się za wprowadzeniem stałego czasu. Według polskich badań aż 78% społeczeństwa wolałoby, aby obowiązywał tylko jeden czas – letni lub zimowy. Choć początkowo planowano, że przestawianie zegarów przestanie być obowiązkowe od 2021 roku, nie ma pewności, czy te zapowiedzi faktycznie zostaną zrealizowane.
W Polsce zasady dotyczące zmiany czasu określa rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z 5 stycznia 2012 roku, dotyczące wprowadzenia i odwołania czasu letniego środkowoeuropejskiego na lata 2012-2016 (Dz. U. 2012 nr 0 poz. 33). Dokument ten przedłużył stosowanie zarówno czasu letniego, jak i zimowego aż do 2021 roku. Choć jeszcze niedawno wszystko wskazywało na to, że pożegnamy się ze zmianą czasu, pandemia koronawirusa sprawiła, że plany te zostały wstrzymane.
Sprawdź także: Masz basen ogrodowy? Sprawdź, jak szybko podgrzać w nim wodę
Zmiana czasu na letni i zimowy
Brak zmiany czasu oznaczałby, że zimą rano byłoby dłużej ciemno. Dzień zacząłby się wówczas w Polsce mniej więcej ok. godziny 8:00-9:00. Słońce zachodziłoby z kolei trochę później, więc z pracy większość osób nawet zimą wracałaby przy świetle słońca – a nie księżyca.
Jednak, na razie trzeba dostosować się do obowiązujących regulacji i rozporządzenia. Letni czas w tym roku przestawiamy w ostatnią niedzielę marca – o godzinę do przodu. Czas zimowy zmienimy w nocy – z soboty na niedzielę w ostatni weekend października (z godziny 3:00 na godzinę 2:00). Tak więc, będziemy mogli dłużej pospać. Według obowiązującego rozporządzenia, osoby pracujące w noc zmiany czasu będą musiały dłużej posiedzieć na dyżurze. Jednak pracodawca w noc zmiany czasu na zimowy powinien im zapłacić za nadgodziny. Ewentualnie oddać pracownikom przepracowaną godzinę w inny dzień.
Zmiana czasu na zimowy i letni - wady i zalety
Większość Polaków nie jest zwolennikami zmiany czasu. Jak już wspomniano, niemal 80% społeczeństwa wolałoby, aby obowiązywał stały czas bez przestawiania zegarków. Niestety, na razie nie mamy wpływu na ten obowiązek. Co więcej, okazuje się, że zmiana czasu wiąże się z wieloma negatywnymi skutkami.
Zmiana czasu może prowadzić do:
- nasilenia się problemów psychicznych, takich jak depresja,
- rozregulowania zegara biologicznego,
- trudności z koncentracją zarówno w pracy, jak i podczas nauki,
- zwiększonego ryzyka wystąpienia zawału serca po przestawieniu zegarków,
- spadku produktywności wśród osób przyzwyczajonych do innych godzin aktywności,
- zamieszania w rozkładach komunikacji miejskiej oraz problemów w systemach informatycznych.
Czy zmiana czasu ma jakieś zalety? Tak, szczególnie podczas przejścia na czas letni. Wówczas oszczędzamy energię, korzystając efektywniej ze światła dziennego. Dodatkowo zużycie prądu na oświetlenie budynków, ulic czy biur jest mniejsze, a jazda samochodem po zmroku staje się bezpieczniejsza.
Sprawdź także: To bardzo ważny wybór w przypadku podłogi. Inaczej będzie od niej zimno