12 potraw wigilijnych, które muszą znaleźć się na świątecznym stole
Wigilijne potrawy to kluczowy element Świąt Bożego Narodzenia, pełen smaku, tradycji i symboliki. Według zwyczaju na świątecznym stole powinno pojawić się dokładnie dwanaście dań, które mają nie tylko zachwycać podniebienia, ale też nawiązywać do bożonarodzeniowych tradycji. Jakie potrawy powinny znaleźć się w tym wyjątkowym menu? Podpowiadamy!
Z tego artykułu dowiesz się:
Barszcz czerwony z uszkami
To klasyczne danie, bez którego trudno wyobrazić sobie Wigilię! Przepisy na barszcz czerwony mogą się różnić, ale jego obecność na świątecznym stole ma głębokie symboliczne znaczenie.
Barszcz czerwony z uszkami to tradycyjna potrawa, która często pojawia się również jako obiad w świąteczne dni. Przygotowuje się go z czerwonych buraków, którym ludowe wierzenia przypisują właściwości zapewniające długowieczność i urodę. Może więc warto skusić się na dokładkę?
Śledzie
Mogą pojawić się na stole pod wieloma postaciami – w occie, w oleju czy w śmietanie. Dlaczego polskie stoły wigilijne bogate są właśnie w tę rybę? No cóż, związek ma to oczywiście z ich chrześcijańską… symboliką. Ryba na stole wigilijnym to symbol odradzającego się życia. Śledź symbolizuje również chrzest.
Śledzie można przyrządzać na wiele sposobów. To proste, szybkie dania, które powinny stać na każdym stole bożonarodzeniowym. Należy pamiętać, że śledź to również symbol postu i wyczekiwania.
Karp wigilijny
Polskie stoły zawsze obfitują w sporą ilość karpia na Boże Narodzenie. Kiedyś bowiem wyłącznie do tej ryby mieliśmy dostęp w naszym kraju (PRL) – i tak też już zostało. Karp to symbol Jezusa i odradzanie się do życia – podobnie, jak inne ryby. Dla dzieci karp nie jest jednak smacznym daniem, ale z powodzeniem możesz zastąpić go dziś inną rybą.
Ryby zapewniają płodność, a zjedzenie karpia podczas wieczerzy wigilijnej ma zapewnić obfitość oraz siłę. Ryba to zdrowie i dostatek – dlatego potrawy wigilijne z niej przyrządzone są na stole bardzo ważne. Menu bożonarodzeniowe bez ryby nie istnieje.
Sprawdź także: Jak zrobić stroik świąteczny na stół krok po kroku?
Kutia na Wigilię
Przepisy na kutię pochodzą z Kresów. Robi się ją z maku, pszenicy, mleka, miodu oraz bakalii. To szczególna gratka dla dzieci – kutia jest bowiem bardzo słodka i również smaczna. Warto wiedzieć, że kutia ma zapewnić dostatek, płodność, a także urodzaj.
Miód w kutii posiada ponoć nadprzyrodzone moce, jakie chronią jedzącą osobę przed złem. Z kolei orzechy i inne bakalie to symbol pieniędzy, a także tajemnicy. Orzechy włoskie są symbolem mądrości, laskowe są źródłem pojednania, a migdały nadziei.
Kapusta z grochem
Wigilijne potrawy często opierają się na kapuście w różnych formach. Jednym z podstawowych dań jest kapusta z grochem – proste, a jednocześnie pełne znaczenia połączenie. Kiszona kapusta to prawdziwa bomba witaminowa, bogata w minerały i znana z właściwości wspomagających zdrowie, w tym także przeciwdziałających nowotworom.
Kapusta i groch mają chronić spożywających je przed chorobami. Dodatkowo, kapusta symbolizuje witalność i siłę, będąc jednocześnie znakiem odradzającej się wiosną natury.
Wigilijny kompot z suszu
Na stół wigilijny koniecznie musi postawiony zostać kompot z suszu. To esencja z gotowanych, suszonych owoców – np. gruszek, jabłek i śliwek. Jabłko jest symbolem miłości, gruszki długowieczności, a śliwki… odpędzają złe moce!
W niektórych domach do kompotu dodaje się suszone figi, jakie mają zapewnić rodzinie dobrobyt. Są też one symbolem oczyszczenia.
Pierogi z kapustą i grzybami
Bardzo często podaje się je jako potrawy wigilijne na obiad. Według dawnych wierzeń, grzyby posiadają w sobie… magiczną moc. Zatem, zjedzenie pieroga ma przynieść szczęście, dostatek, a także zapewnić długie życie – jednocześnie chroniąc przed chorobami. Pierogi z kapustą i grzybami nie należą do skomplikowanych przepisów.
Co ciekawe, dawniej stosowano grzyby również w różnego rodzaju obrządkach magicznych. Na Boże Narodzenie nie brakuje ich zatem w uszkach, kapuście czy też pierogach właśnie! Pierogi z kapustą i grzybami to obowiązkowych punkt.
Sprawdź także: Jak udekorować choinkę? Moda, trendy i inspiracje
Zupa grzybowa
W wielu regionach Polski to zupa grzybowa, a nie barszcz czerwony, była tradycyjną wigilijną potrawą. Obecnie często serwuje się obie te zupy, podkreślając ich znaczenie na świątecznym stole. Zupa grzybowa zajmuje szczególne miejsce w tradycji ze względu na… same grzyby!
W dawnych wierzeniach grzyby postrzegano jako dar lasu – tajemniczego miejsca, które łączyło świat żywych i zmarłych. Wierzono, że spożywanie grzybów przynosi siłę, zdrowie i kontakt z przodkami. Dlatego zupa grzybowa symbolizuje nie tylko szczęście, ale także dostatek i długie życie dla wszystkich domowników.
Kluski z makiem
Podobnie, jak w przypadku kutii, nie można zapomnieć o daniach z makiem. Wierzenia ludowe głoszą, że mak przynosi bowiem płodność i bogactwo. Kiedy zabraknie go na stole, to czeka nas… nieszczęście. Właśnie dlatego w niektórych częściach Polski (Podlasie, Mazowsze, Podkarpacie i Wielkopolska głównie) jada się kluski z makiem.
Kluski z makiem są to dość szybkie dania w przygotowaniu, które na pewno upodobają sobie zwłaszcza dzieci! Mak jest symbolem dostatku, urodzaju i dobrobytu. Co ciekawe, na podstawie długości klusek na Mazowszu wróży się także obfitość plonów.
Piernik
Niektórzy uważają, że piernik wcale nie powinien znaleźć się na wigilijnym stole. Otóż, to zbędne wyobrażenie! Potrawy wigilijne muszą koniecznie zostać wzbogacone smakowitym, aromatycznym i ciemnym piernikiem!
Dawniej piernik z przyprawami korzennymi kojarzył się wyłącznie z wyższym statusem społecznym. Dziś piernik jest symbolem dobrobytu, luksusu i „słodkiego życia” – a więc, stanowi jedną z 12 obowiązkowych potraw wigilijnych.
Makowiec
Makowiec na stole wigilijnym to dowód na to, że nawet maleńkie ziarenka mogą mieć wielką moc. Jak już wspominaliśmy dawniej wierzono, że mak przynosi bogactwo – zatem, nie może go nigdy zabraknąć podczas bożonarodzeniowej uczy. Jeżeli maku nie ma, może wydarzyć się jakieś nieszczęście!
Każda potrawa z makiem – kluski, kutia czy właśnie makowiec – ma symbolizować dostatek na Nowy Rok. Makowiec jest dodatkowo znakiem domu, jaki jednoczy członków rodziny. Dawniej wierzono, że dzięki halucynogennym właściwościom nasionka mogą połączyć żywych z duchami bliskich! Właśnie dlatego makowiec i inne potrawy z makiem tak mocno zakorzeniły się w naszej polskiej tradycji.
Chleb
Chleb ma znaczenie symboliczne, zbliżone do opłatka. Jest więc początkiem nowego życia, a także oznaką dobrobytu. Dzięki niemu czekać ma na spożywającą go rodzinę wiele dobra i pomyślności. Chleb zapewnia również dostatek w Nowym Roku.
Oprócz tego, chleb symbolizuje też ciało święte, światłość, gościnność, mądrość oraz pożywienie ubogich. Pod żadnym pozorem na stole wigilijnym nie może go więc pod żadnym pozorem zabraknąć!
Sprawdź także: Jaka choinka na święta - sztuczna czy żywa? Poznaj za i przeciw
