Czego nie powinno zabraknąć na wigilijnym stole?
Boże Narodzenie to czas intensywnych przygotowań – od gotowania, przez wybór prezentów, po dekorowanie domu na ten wyjątkowy dzień w roku. Często jednak zapominamy o kluczowych elementach, które nadają wigilijnemu stołowi niepowtarzalny charakter. Oprócz tradycyjnych potraw i ich odpowiedniej liczby, warto zwrócić uwagę na detale, takie jak stroik świąteczny czy staranne nakrycie stołu. Czego absolutnie nie może zabraknąć w tym dniu? Przedstawiamy 5 najczęściej pomijanych elementów wigilijnego stołu!
Z tego artykułu dowiesz się:
12 potraw wigilijnych i ich symbolika
Współczesne podejście do tradycji wigilijnych coraz częściej ulega zmianie. Dawniej potrawy wigilijne przygotowywano z darów natury – lasów, jezior i pól, dbając o ich autentyczność. Dziś wiele osób odchodzi od tych zwyczajów, wybierając nowoczesne, zmodyfikowane dania lub zastępując tradycyjne potrawy ich współczesnymi wersjami. Zmniejsza się również znaczenie liczby dań – zgodnie z tradycją powinno być ich dwanaście, nawiązując do liczby apostołów towarzyszących Jezusowi.
W dzisiejszych czasach liczba potraw nie jest już tak rygorystycznie przestrzegana. Wiele gospodyń eksperymentuje z ilością i rodzajem dań, czasem rezygnując z tych najbardziej tradycyjnych. Niestety, zdarza się, że zapominamy o symbolice i historii niektórych potraw, które stanowiły ważny element wigilijnej tradycji.
Karp i inne ryby na Wigilię
Ryba na stole wigilijnym… musi być. To główny symbol chrześcijaństwa, więc zwyczajnie nie może jej zabraknąć. Niestety, ostatnimi czasy wiele ludzi zwyczajnie tej ryby… nie przyrządza. Nie wszystkim karp smakuje, zatem wiele współczesnych rodzin rezygnuje z ryb całkowicie. W przeszłości utarło się, że jak ma być jakaś ryba na Wigilię, to może być nią tylko i wyłącznie… karp. Nic bardziej mylnego!
Karp popularny stał się w czasach PRL-u, kiedy to było ciężko dostać w sklepie jakąkolwiek rybę. Należały one do raczej luksusowych towarów i nie każdy mógł sobie na rybę pozwolić. Ze względu na ciężką sytuację z dostępem do ryb, w Polsce uruchomiono wówczas masowe… hodowle karpi. Przez nawoływanie władz, że „karp ma być na każdym wigilijnym stole”, ryba ta stała się daniem głównym podczas Bożego Narodzenia we wszystkich polskich domach.
Zatem, karp tak naprawdę niewiele wspólnego ma z symboliką chrześcijańską. W czasach PRL był tylko on, więc siłą rzeczy to właśnie on stawał na wigilijnym stole. Nie lubisz karpia? Zrezygnuj z niego! Jednak nie rezygnuj z ryby w ogóle – można zastąpić ją filetem z dorsza, mintajem, szczupakiem bądź jakąkolwiek inną rybą. Ważne, żeby jednak o niej nie zapominać całkiem.
Mak na stole wigilijnym jako obowiązkowa potrawa
Wiele osób nie zwraca uwagi na to, że na bożonarodzeniowym stole nie ma maku. Współczesne gospodynie traktują go nie jako element symboliki, ale raczej jeden ze zwykłych… składników potraw. Mak symbolizuje jednak zarówno obfitość i dobrobyt, jak i odpoczynek! Właśnie dlatego nie powinno go zabraknąć na stole – inaczej może ściągnąć na rodzinę nieszczęście.
Wystarczy postawić na stole makowiec albo kutię z makiem. Kutia z makiem to zresztą także potrawa symboliczna – nie dość, że zawiera sporo znaczący na stole wigilijnym mak, to posiada również zboża (metafora nowego życia) oraz miód (odganiający złą moc). Warto dodać do kutii orzechy, których również nie powinno zabraknąć na stole – są one bowiem symbolem szczęścia i witalności. Coś z makiem musi znaleźć się na stole!
Sprawdź także: Jak udekorować choinkę? Moda, trendy i inspiracje
Owoce ma Wigilię i ich symbolika
Potrawy wigilijne to jedno. Co jednak, kiedy zabraknie na nim owoców? W wielu współczesnych domach nie wystawia się ich na stół – a to jest spory błąd. Owoców nie może zabraknąć, ponieważ mają również duże znaczenie symboliczne:
- gruszka – jest symbolem miłości i długiego życia,
- jabłko – to symbol pokoju i odkupienia win,
- daktyle – symbolizują powodzenie i dostatek,
- suszone śliwki – ponoć potrafią przegonić… złe moce,
- figa – zapewnia długie życie.
Stroik świąteczny i inne tradycje
W Wigilię ważne są nie tylko potrawy, ale także odpowiednio przygotowany stół. Gustowna dekoracja w postaci stroika świątecznego to nieodzowny element, który wprowadza świąteczny klimat i podkreśla wyjątkową atmosferę spotkania. Nic nie tworzy takiej magii przy stole, jak pięknie zaaranżowane nakrycie!
Nie można zapomnieć również o schludnym zestawie obiadowym dla każdego gościa – a także o dodatkowym miejscu, które pozostaje puste na wypadek wizyty niespodziewanego wędrowca. To symbol serdeczności i otwartości, coraz rzadziej pamiętany w dzisiejszych czasach. Zgodnie z dawną tradycją starosłowiańską, takie nakrycie było również wyrazem szacunku dla przodków i bliskich, którzy odeszli. Bo przecież w Boże Narodzenie nikt nie powinien czuć się samotny.