Nieodzownie kojarzy się z Wielkanocą, a jej sadzenie jest łatwiejsze niż myślisz
Rzeżucha to jedna z najbardziej rozpoznawalnych ozdób wielkanocnego stołu. Niewiele osób zdaje sobie jednak sprawę, że to również niezwykle zdrowe i wartościowe warzywo, które warto włączyć do codziennego jadłospisu – nie tylko od święta. Dobrą wiadomością jest to, że rzeżuchę można łatwo wyhodować samodzielnie w domu. Podpowiadamy, na czym ją zasiać, jak długo rośnie oraz jak prawidłowo uprawiać rzeżuchę w domowych warunkach.
Z tego artykułu dowiesz się:
Uprawa rzeżuchy w domu
Rzeżucha, którą najczęściej spotykamy na wielkanocnym stole jako zieloną, kiełkującą ozdobę na ligninie, to w rzeczywistości młode pędy pieprzycy siewnej. Niewiele osób wie, że nazwa „rzeżucha” potocznie odnosi się właśnie do tej postaci rośliny. Botanicznie rzecz biorąc, prawdziwa rzeżucha to inna grupa roślin z rodziny kapustowatych. Poza okresem wielkanocnym gotowe siewki są rzadko spotykane w sprzedaży, dlatego warto nauczyć się, jak uprawiać rzeżuchę samodzielnie i jakie podłoże do tego wybrać.
Pieprzyca siewna pochodzi z terenów Egiptu oraz południowo-zachodniej Azji. Jej młode pędy mają charakterystyczny, lekko pikantny smak i są bardzo proste w domowej uprawie – nie wymagają gleby ani doniczki. Rzeżucha jest niskokaloryczna, a przy tym bogata w cenne składniki odżywcze – szczególnie witaminy A i C. Zawiera także glukozynolany, związki wspierające profilaktykę nowotworową. Aby w pełni skorzystać z jej zdrowotnych właściwości, najlepiej spożywać ją w świeżej postaci, bez siekania czy gotowania – obróbka termiczna i mechaniczna znacznie obniża zawartość tych cennych substancji.
Sprawdź także: Dekoracja jajek wielkanocnych - z tymi sposobami zrobisz to szybko i wyjdą efektowanie!
Zastosowanie rzeżuchy w kuchni
Z uwagi na liczne wartości odżywcze i antyoksydanty rzeżuchę warto włączyć do diety nie tylko na Wielkanoc. Praktycznie można ją uprawiać w domu cały rok. Wystarczy wykiełkować ją na talerzyku na wacie lub na ligninie.
Rzeżucha ma lekko ostry, słonawy smak dlatego można dodawać ją do potraw jako zamiennik soli. Surowa rzeżucha świetnie nadaje się jako dodatek do potraw z jajkiem, na przykład jajek po wiedeńsku, czy jajek na twardo z majonezem. Zdecydowany smak rzeżuchy świetnie wzbogaca smak potraw o delikatnym smaku, jak jajka lub ziemniaki. Doskonale sprawdzi się do past do pieczywa, na przykład do pasty jajecznej, z awokado lub z serka. Nadaje się także jako dodatek do wiosennego serka do kanapek z dodatkiem rzodkiewki, ogórka i wiosennych warzyw.
Rzeżuchę możemy dodawać również do sałatek, szczególnie sałatek jajecznych lub makaronowych. Dobrze smakuje jako posypka do ziemniaków, jak również dań z kaszy, ryżu, czy też zupy. Rzeżuchę można również zblendować i zrobić z niej domowe pesto.
Jak i w czym posadzić rzeżuchę w domu?
Domowa uprawa rzeżuchy jest na tyle prosta, że warto poznać podstawy jej sadzenia, odpowiedniego podłoża i czasu wzrostu. Na początek trzeba zaopatrzyć się w nasiona – bez problemu znajdziemy je w okresie przed Wielkanocą, ale dostępne są także przez cały rok w sklepach ogrodniczych i internetowych.
Najbardziej znanym i najprostszym sposobem uprawy jest wysiew na wilgotnej wacie lub ligninie. Potrzebujemy do tego płaskiego naczynia – talerzyka, tacki lub płaskiej miseczki – które wykładamy chłonnym materiałem: watą, gazą, ligniną, wacikami kosmetycznymi albo kilkoma warstwami ręcznika papierowego.
Nasiona rzeżuchy rozsypujemy równomiernie i gęsto, ale tak, aby nie nachodziły na siebie. Następnie delikatnie spryskujemy je wodą, najlepiej za pomocą zraszacza. Talerzyk umieszczamy w miejscu ciepłym, suchym i dobrze oświetlonym. Roślinki zaczynają kiełkować już po kilku dniach – zazwyczaj w ciągu 5–7 dni osiągają wysokość idealną do spożycia. Przez cały ten czas należy dbać o odpowiednie nawilżenie – podłoże powinno być stale lekko wilgotne, ale nie mokre. Zbyt obfite podlewanie może spowodować gnicie, a przesuszenie – więdnięcie roślinek. Jeśli zauważymy, że rzeżucha zaczyna słabnąć, warto delikatnie podlać ją nieco obficiej niż zwykle, ale nadal ostrożnie.
Sprawdź także: Wystarczy papier, klej i nożyczki! Nie musisz wydawać pieniędzy na gotowe ozdoby
Sposoby uprawy rzeżuchy w domu
Ciekawe sposoby wysiewania rzeżuchy:
- na wacie lub na ligninie,
- w skorupkach jajek,
- w ziemi.
Wysiew rzeżuchy jest tak łatwe, że należy niekiedy do zajęć w szkole lub w przedszkolu. Może też stać się fajną zabawą dla całej rodziny z dziećmi. Aby zrobić dekorację wielkanocną warto wymyślić ciekawy kształt rzeżuchy, gdyż lignina pozwala na tworzenie różnych kształtów. Typowym przykładem jest uprawa rzeżuchy na odwróconej doniczce, którą roślinki całkowicie obrastają. Okładamy doniczkę ligniną. Aby nie spadła możemy obwiązać ją nitką lub sznurkiem.
Ciekawym i dekoracyjnym sposobem na uprawę rzeżuchy jest posadzenie jej w skorupkach po jajkach. Wystarczy przygotować kartonową wytłaczankę oraz czyste, dokładnie umyte połówki skorupek. Z opakowania po jajkach wycinamy podstawki, które posłużą jako stabilna baza dla każdej skorupki. Do środka wkładamy waciki kosmetyczne, delikatnie je nawilżamy, a następnie wysiewamy nasiona rzeżuchy. Ważne jest regularne podlewanie – codziennie, małymi porcjami. Po kilku dniach (około 5–7) pojawią się drobne, zielone listki, które będą nie tylko zdrową przekąską, ale też uroczą ozdobą.
Rzeżuchę można także wysiewać w ziemi. Do tego celu nadają się płytkie doniczki, plastikowe pojemniki lub tacki. Roślinę można również zasiać bezpośrednio w ogrodzie – najlepiej od czerwca do połowy sierpnia, ponieważ lubi ciepło i dobrze rośnie w temperaturze pokojowej. Z tego względu doskonale sprawdza się również w warunkach domowych.
Trzeba jednak pamiętać, że rzeżucha ma bardzo drobne kiełki, a uprawa w glebie wiąże się z trudnością w oczyszczeniu ich z resztek ziemi. Dlatego dużo wygodniejszym rozwiązaniem pozostaje wysiew na ligninie, wacikach czy papierze – wówczas nie musimy jej myć przed zjedzeniem. Ściętą nożyczkami rzeżuchę najlepiej spożyć od razu. Użyte podłoże nadaje się do wyrzucenia w duchu zero waste, a pojemniczki można ponownie wykorzystać do nowego wysiewu.
Sprawdź także: Jak przygotować koszyczek wielkanocny? Z tymi sposobami to żaden problem!