Jakie są tradycje i symbole adwentowe?

Opublikowano: 09.12.2024Autor: Maria PorańskaDrukujUdostępnij

Tradycje adwentowe - roraty

Adwent dzieli się na dwa okresy. Pierwszy rozpoczyna się w pierwszą niedzielę Adwentu i trwa do 16 grudnia, skupiając się na tekstach biblijnych zapowiadających przyjście Jezusa Chrystusa. Drugi okres, od 17 do 24 grudnia, to czas intensywnych przygotowań do świąt Bożego Narodzenia. Jedną z kluczowych tradycji tego czasu są roraty – msze święte ku czci Maryi, upamiętniające moment zwiastowania, kiedy dowiedziała się, że urodzi Jezusa.

W Polsce roraty są celebrowane od XIII wieku. W dawnych czasach uczestniczyli w nich przedstawiciele różnych stanów, w tym królowie. Centralnym elementem tej mszy jest świeca roratnia, która symbolizuje Maryję, a także zapowiedź nadejścia światła Chrystusa. Roraty odbywają się wcześnie rano, w półmroku – oświetlenie zapewniają tylko świece i lampiony. W wielu parafiach tradycją jest procesja dzieci z lampionami na początku mszy, co podkreśla wyjątkowy klimat tego adwentowego nabożeństwa.

Świeca adwentowa

Powinna palić się przy żłóbku adwentowym w Kościele – tam dzieci umieszczają sianko dobrych uczynków. Jest to niezwykle istotny element tradycji, więc świeca powinna pojawić się również w domu chrześcijan. Świeca ma symbolizować światło, a światło odzwierciedla obecność Chrystusa. Płomień świec napawa radością i otuchą, a także rozprasza mrok. Adwent bogaty jest w wiele świec, z których najważniejsza jest:

• Świeca roratnia – jest jasnożółta lub biała, otoczona białą wstęgą i udekorowana np. mirtem. Zapala się ją w trakcie Rorat i umieszcza na prezbiterium obok ołtarza, ewentualnie przy ołtarzu Matki Bożej.
• Świeca kalendarzowa – to na niej są odznaczone cztery niedziele Adwentu. Świece kalendarzowe z reguły umieszcza się w wieńcu adwentowym. Wieniec adwentowy to z resztą również jeden z elementów tradycji adwentowej.
• Świeca Maryjna – zapala się ją w Dzień Niepokalania Poczęcia, czyli 8 grudnia. Oczywiście, są na niej widoczne symbole Maryi.

Wieniec adwentowy

Jak już wspominaliśmy, jego symbolika ma ogromne znaczenie podczas Adwentu. Tradycyjny wieniec adwentowy powinien zostać ułożony z iglastych gałązek. W środku zaś muszą znaleźć się 4 świece, które, jak nakazują zasady adwentowe, mają za zadanie symbolizować cztery niedziele adwentowe. Świece zapala się po kolei:

• Pierwsza świeca (pierwszy tydzień Adwentu) – symbol pokoju.
• Druga świeca (drugi tydzień Adwentu) – symbol wiary / Betlejem.
• Trzecia świeca (trzeci tydzień Adwentu) – symbol miłości.
• Czwarta świeca (czwarty tydzień Adwentu) – symbol aniołów oraz nadziei.

Wieniec pojawia się zarówno w kościele, jak i w każdym domu chrześcijańskim. To ważny symbol Adwentu pokazujący, jak bardzo jest ze sobą zjednoczona rodzina. Za jego pomocą wyrazić można duchowe przygotowania rodziny do nadejścia Bożego Narodzenia.

Kalendarz Adwentowy

Kalendarz adwentowy ma za zadanie pełnić funkcję „czasomierza” do Święta Bożego Narodzenia. To zwyczaj znany nie tylko w Polsce, ale i na całym świecie. Każdy nowy dzień w kalendarzu adwentowym to kolejny dzień bliżej przyjścia na świat Chrystusa. W kalendarzu otwiera się po kolei okienka, by na końcu dotrzeć do drzwiczek. Kalendarze obecnie można nabyć w różnej formie. Oprócz tradycyjnych kalendarzy, popularny jest np. kalendarz adwentowy w formie:

• wyciskanych czekoladek (każdy kolejny dzień to inna czekoladka),
• kosmetyków (każdy dzień w kalendarzu to inny kosmetyk),
• herbatek (każdy kolejny dzień to inny smak herbaty).

Rzecz jasna, w bardziej katolickiej rodzinie wykonywane są specjalne kalendarze adwentowe, służące do liczenia dni pozostałych do Wigilii. Te zwyczaje pielęgnuje się w wielu rodzinach, na całym świecie. Jak można zauważyć po pojawiających się na rynku coraz to nowszych kalendarzach, forma celebrowania nieco się zmienia. Jednak symbolika nadal pozostaje ta sama. Czekanie na święta!

Zwyczaje adwentowe w kościele

Nie każdy zna wszystkie symbole Adwentu, a każdy z nich niesie głębokie znaczenie. Fioletowe szaty liturgiczne symbolizują zarówno duchowość, jak i cielesność, wyrażając jedność między tym, co boskie, a tym, co ludzkie. W wielu parafiach praktykuje się także zwyczaj wędrującej figurki Matki Bożej. Po roratach Maryja przekazywana jest do jednej rodziny na jeden dzień, co przypomina wizytę Maryi u Elżbiety i Zachariasza. Figurka trafia do domu dziecka, które wylosuje szczęśliwy los, symbolicznie zapraszając Maryję pod swój dach.

Pisanie listów do Dzieciątka Jezus to kolejny piękny zwyczaj, szczególnie uwielbiany przez najmłodszych. Dzieci w swoich listach obiecują dobre uczynki i kierują intencje oraz życzenia, czasem prosząc o gwiazdkowe prezenty. Po wieczornej modlitwie listy zostawiane są na parapecie, skąd według tradycji mają być zabrane przez aniołów i przekazane Dzieciątku Jezus. Te gesty wzmacniają adwentową atmosferę i zachęcają do refleksji oraz oczekiwania na święta.

Sprawdź także: Jak i ile gotować mrożone pierogi? Te porady sprawią, że wyjdą idealne

Lampiony adwentowe

Jak już wspominaliśmy wcześniej, ich zadaniem jest rozjaśnianie grudniowej nocy w kościele. Nie chodzi jednak wyłącznie o rozświetlenie ciemnego pomieszczenia, a o oświetlenie mroku w sercach chrześcijan po to, by Chrystus mógł znaleźć drogę do ich serc. Dawniej lampiony służyły dzieciom do oświetlenia drogi, kiedy szły na mszę roratnią. Dziś lampiony są głównie symbolami adwentowymi, które można przygotowywać razem z dziećmi w domu.

Warto pamiętać, że wiele rodzin podczas Adwentu wspólnie czyta Pismo Święte, a już zwłaszcza księgę proroka Izajasza głoszącą o przyjściu na świat Mesjasza. Adwent to również przygotowanie na Święta pod względem duchowym – a więc, warto wówczas przystąpić do sakramentu pojednania, jakim jest spowiedź święta.

Różdżka Jessiego

To raczej mało znany symbol adwentowy. Jednak, jest to popularna tradycja rodzinna np. w Stanach Zjednoczonych, którą warto kultywować również w swoim domu. Polega ona na wyobrażeniu artystycznym drzewa genealogicznego Jezusa Chrystusa.  Drzewo wyrasta z postaci leżącego ojca Dawida (Jessego), a na jego szczycie umieszcza się Matkę Boską z Dzieciątkiem. Odrośl od pnia to różdżka, która wskazuje na Chrystusa – pochodzącego z pokolenia Judy oraz rodu Dawida. Jeżeli np. masz sad, drzewo symbolizować może wzięta z niego gałązka średnich rozmiarów, najlepiej z drzewa kwitnącego:

• śliwy,
• wiśni,
• jabłoni,
• forsycji,
• gruszy.

W sobotę, w przeddzień Adwentu, należy taką gałązkę włożyć do wazonu z wodą. Wraz z codziennym czytaniem Pisma Świętego wieczorami z rodziną, wykonuje się też symbole przedstawiające przodków Chrystusa i wiesza się na gałęzi – zacząwszy od najniżej partii. Na koniec, na samym szczycie, wiesza się znak Chrystusa.

Sprawdź także: Jak mrozić pierogi - porady i praktyczne wskazówki