Drobne wypadki zdarzają się podczas gotowania. Zobacz, jak sobie poradzić w tej sytuacji
Oparzenie gorącym olejem to wyjątkowo nieprzyjemne doświadczenie. Czas leczenia zależy od temperatury tłuszczu i jego konsystencji – im gorętszy i gęstszy, tym trudniejsze może być gojenie. W kuchni nietrudno także o inne rodzaje poparzeń, np. parą wodną. W tym artykule podpowiemy, jak postępować w przypadku oparzeń kuchennych, ze szczególnym uwzględnieniem oparzeń olejem, oraz jakie kroki podjąć po udzieleniu pierwszej pomocy.
Z tego artykułu dowiesz się:
Jak wygląda oparzenie tłuszczem?
Gorący olej to jedna z bardziej niebezpiecznych substancji używanych w kuchni – osiąga bardzo wysokie temperatury i długo utrzymuje ciepło, co czyni go idealnym do smażenia, ale jednocześnie groźnym dla skóry. W momencie kontaktu z ciałem, olej przywiera do skóry i może wywołać poważne poparzenia.
Tłuszcz rzadko powoduje jedynie powierzchowne oparzenia I stopnia – w większości przypadków, zwłaszcza przy braku szybkiej reakcji, może dojść do powstania pęcherzy. Najczęściej poparzeniom ulegają dłonie, ale niebezpieczeństwo dotyczy również twarzy, która jest szczególnie delikatna i wrażliwa.
Z tego względu oparzenia tłuszczem należy traktować bardzo poważnie. Kluczowa jest natychmiastowa reakcja – podstawową formą pomocy jest jak najszybsze schłodzenie poparzonego miejsca zimną wodą. Oparzenia palców, rąk czy stóp są zazwyczaj łatwiejsze do opanowania. W przypadku poparzonej twarzy najlepiej stosować delikatne okłady – użyć wacików, gazy lub miękkiej szmatki nasączonej chłodną wodą i przykładać do skóry, nie pocierając.
Sprawdź także: Regularnie trenujesz i masz ten problem? Są sposoby na szybkie pozbycie się dolegliwości
Oparzenie parą i wrzątkiem
Chociaż mówimy o oparzeniu tłuszczem, to warto wspomnieć o innych rodzajach oparzeń, które mogą nas spotkać podczas codziennych domowych czynności. Chociaż kiedy pytamy czym smarować oparzenia albo jak udzielić pierwszej pomocy, to zależy bardziej od stopnia oparzenia niż od jego źródła. Źródło ma jednak często wpływ na to jak zaawansowane będzie oparzenie.
Do oparzenia parą może dojść bardzo łatwo – wystarczy unieść pokrywkę nad garnkiem z gotującą się wodą lub zupą. Najczęściej ucierpią wtedy dłonie, choć zdarza się, że para uderzy również w twarz. Trzeba pamiętać, że para wodna może w kilka sekund objąć dużą powierzchnię skóry, co czyni ją szczególnie niebezpieczną. W przeciwieństwie do oleju, który zwykle powoduje oparzenia punktowe, para może rozprzestrzenić się równomiernie na większym obszarze twarzy. W takiej sytuacji należy natychmiast schłodzić skórę, delikatnie przykładając do niej chłodną, mokrą ściereczkę.
Poparzenia twarzy wrzątkiem zdarzają się rzadko i zwykle dotyczą małych dzieci, które przypadkowo strącą kubek z gorącym napojem. Najczęściej gorące płyny powodują oparzenia rąk – w takim przypadku najlepiej od razu włożyć poparzoną dłoń lub palce pod zimną, bieżącą wodę.
Oparzenia wrzątkiem lub parą zazwyczaj są mniej groźne niż te spowodowane gorącym olejem i szybciej się goją. Dzieje się tak dlatego, że tłuszcz osiąga znacznie wyższe temperatury i dłużej utrzymuje ciepło, przez co jego działanie na skórę jest intensywniejsze i bardziej szkodliwe.
Czym smarować oparzenia?
Kiedy dochodzi do nagłego wypadku z gorącym olejem, to najważniejsze jest, żeby nie wpadać w panikę. W takim razie co zrobić po oparzeniu? Oto tabela dotycząca pierwszej pomocy krok po kroku.
| Rodzaj i stan oparzenia | Pierwsza pomoc | Zabezpieczenie oparzenia |
|---|---|---|
| Oparzenia lekkie, bez ran | Zmycie chłodną wodą | Dezynfekcja alkoholem 70% i założenie suchego opatrunku |
| Oparzenia z otwartą raną lub zdartym pęcherzem | Delikatne przemycie letnią wodą | Dezynfekcja spirytusem, 1% gencjaną lub 5% roztworem azotanu srebra i założenie suchego opatrunku |
| Oparzenia rozległe lub poparzenia twarzy i szyi | Schłodzenie oparzonego obszaru | Dezynfekcja, leczenie otwarte – bez opatrunku, w jałowej bieliźnie |
Przeprowadzając leczenie przy poparzonej twarzy lub rozleglejszych oparzeniach na ciele możemy zastosować letni prysznic. Trzeba jednak pamiętać, żeby po wysuszeniu pilnować poszkodowanego przed utratą ciepłoty ciała. Należy podawać mu ciepłe napoje i zadbać o okrycie go kocem lub ochronę przed wychłodzeniem w inny sposób. W cięższych przypadkach reszta decyzji co robić po oparzeniu należy do lekarza. Jeżeli stan poszkodowanego jest stabilny i stopień poparzenia niewielki, to wymiana opatrunku powinna wystarczyć. Jego dolegliwości można złagodzić pewnymi substancjami, o czym piszemy poniżej.
Sprawdź także: Takie spodnie wciąż nie wychodzą z mody! Możesz je mieć za półdarmo
Sposoby na łagodzenie dolegliwości po oparzeniu
Oparzenie olejem może powodować różne dolegliwości. Nawet po lekkich oparzeniach skóry występuje swędzenie lub nadwrażliwość na dotyk. Kiedy uszkodzenie naskórka jest poważniejsze, przy pojawieniu się bąbli po oparzeniu lub otwarciu rany, swędzenie jest szczególnie dokuczliwe. Nie powinno się tego rozdrapywać. Czym smarować oparzenia, jeżeli odpadają ostre środki dezynfekujące?
Zwykle poleca się panthenol. Nie powinno się go jednak stosować przy poważniejszym poparzeniu. Pech w tym, że poparzenia gorącym olejem zwykle są cięższe. Na swędzenie skóry polecane są też substancje z alantoiną. W aptekach dostaniemy je pod różnymi nazwami. Możemy powiadomić aptekarkę, że doszło do oparzenia tłuszczem, nawet pokazać, jak wygląda blizna. Przy oparzeniu palca lub fragmentu twarzy nie powinno to stanowić problemu. Może się okazać, że dostaniemy preparat, który nie tylko będzie w stanie złagodzić objawy, ale dodatkowo wyleczyć. Dostępne są maści z antybiotykami, które mają dodatkowe działanie przeciwbakteryjne.
Warto zapytać nie tylko czym smarować oparzenia, ale jakie inne preparaty lecznicze i łagodzące zastosować. W przypadku swędzącej i szybko wysychającej skóry warto na przykład użyć plastra żelowego. Możemy też stosować pianki i substancje nawilżające w sprayu, a w cięższych przypadkach opatrunki ze srebrem koloidalnym czy chlorheksydyną.
Ile goi się oparzenie?
Gdy zmagamy się z piekącą, swędzącą skórą i patrzymy na powstałe pęcherze po oparzeniu, naturalnie pojawia się pytanie – ile jeszcze to potrwa?
Oparzenia spowodowane olejem zazwyczaj zaliczane są do drugiego stopnia. W ich przypadku proces gojenia może zająć od 10 do 14 dni. Jeśli jednak pierwsza pomoc zostanie udzielona szybko i prawidłowo, ten czas może się skrócić. Mimo to trzeba się liczyć z co najmniej kilkoma dniami dyskomfortu.
Tempo regeneracji zależy również od właściwej pielęgnacji rany, unikania błędów w leczeniu oraz indywidualnych zdolności organizmu do gojenia. W aptekach można znaleźć naturalne preparaty, które wspomagają odbudowę naskórka – m.in. maść propolisową czy opatrunki z miodem Manuka, znanym z właściwości antybakteryjnych i regenerujących.
Najważniejsze przy oparzeniu olejem to podejście spokojne i świadome. Tego rodzaju urazy zazwyczaj nie są groźne, o ile dobrze się nimi zajmiemy. Dzięki odpowiednim środkom pielęgnacyjnym i, w razie potrzeby, konsultacji z lekarzem lub farmaceutą, skóra ma dużą szansę wrócić do zdrowia w przewidywalnym czasie.
Sprawdź także: Jesteś na diecie? Ten popularny trunek może zrujnować Twoje starania