Jeśli źle usuniesz kleszcza, możesz sobie zaszkodzić. Sprawdź, jak to robić!
Jeśli po powrocie z lasu zauważysz kleszcza wbitego w skórę, należy go jak najszybciej i bezpiecznie usunąć. W większości przypadków można to zrobić samodzielnie, pod warunkiem, że zostanie to wykonane w odpowiedni sposób. Jak prawidłowo wyciągnąć kleszcza, aby usunąć go w całości? W naszym artykule znajdziesz prosty poradnik, który pokaże, że to łatwiejsze, niż się wydaje!
Z tego artykułu dowiesz się:
Jakie są objawy ukąszenia kleszcza?
Kleszcze to pasożyty, które mogą przenosić groźne choroby, jednak nie każde ukąszenie stanowi zagrożenie. Ryzyko infekcji pojawia się tylko wtedy, gdy kleszcz jest nosicielem patogenów i przekazuje je do krwi. Do najczęstszych chorób odkleszczowych należą borelioza oraz kleszczowe zapalenie mózgu – obie mogą prowadzić do poważnych powikłań. Borelioza może skutkować porażeniem nerwu twarzowego, natomiast kleszczowe zapalenie mózgu może doprowadzić do zapalenia wątroby lub mięśnia sercowego.
Charakterystyczny rumień po kleszczu nie zawsze pojawia się przy boreliozie, dlatego warto zwracać uwagę na inne objawy, takie jak:
- szum w uszach,
- uczucie zimna,
- skurcze mięśni,
- zaburzenia pamięci i koncentracji,
- przewlekłe zmęczenie i dezorientacja.
Każdego kleszcza należy jak najszybciej usunąć, aby zmniejszyć ryzyko zakażenia. Jak zrobić to prawidłowo?
Sprawdź także: Podejrzewasz ukąszenie przez kleszcza? Zobacz, co teraz musisz zrobić
Jak wyciągnąć kleszcza?
Pamiętaj, żeby po powrocie z parku czy leśnej wyprawy dokładnie oglądnąć swoje ciało. Czasami kleszczy nie odstraszają nawet najlepsze preparaty na te pasożyty i mogą się one zwyczajnie nas… przyczepić. Jego ulubione okolice żerów to skóra głowy, zgięcia w łokciach i kolanach, pachwiny oraz małżowina uszna. Co zrobić po ugryzieniu kleszcza? Otóż, trzeba go wyrwać!
- Chwyć kleszcza jak najbliżej jego ciała, najlepiej za pomocą specjalnej pęsety. Musisz złapać jego główkę, jednak nie możesz ścisnąć odwłoku. Staraj się trzymać pęsetę równolegle do skóry.
- Pociągnij kleszcza do góry, zdecydowanym ruchem. Możesz wykręcić kleszcza, jednak tylko delikatnie – to ryzykowna „taktyka”, bo nieumiejętnym wykręcaniem możesz urwać mu główkę. Lepiej więc starać się nie wykręcić kleszcza, bo on nie jest przecież zakończony gwintem! Wystarczy lekko nim obracać. Koniecznie zdezynfekuj powstałą ranę po ugryzieniu, np. przy pomocy spirytusu salicylowego bądź wody utlenionej. Nie może zostać tam fragment główki – a, jeżeli już tak się stało, wyjmij go, stosując zdezynfekowaną igłę. Fragment utkwił głębiej? Wybierz się do lekarza. Obserwuj też miejsce ukąszenia przez następne tygodnie. Jeżeli pojawi się tam rumień po kleszczu, może być to oznaka boreliozy! W takim przypadku również konieczne będzie skonsultowanie się z lekarzem.
Co kupić w aptece do wyciągnięcia kleszcza?
Wiesz już, jak usunąć kleszcza. Co jednak, kiedy nie masz specjalnej pęsety? Możesz skorzystać wówczas z innych narzędzi, dostępnych w każdej aptece. Usuwanie kleszcza za ich pomocą będzie równie skuteczne. Możesz zaopatrzyć się chociażby w:
- kartę do usuwania kleszczy – wsuwasz tułów pasożyta w jedno z wcięć karty,
- lasso – zaciskasz kleszcza pętelką,
- pompkę – przysłaniasz pasożyta pompką,
- kleszczołapkę – specjalne haczyki do usuwania kleszczy.
Co zrobić po ugryzieniu kleszcza?
Najważniejsze po usunięciu kleszcza jest zdezynfekowanie miejsca ukąszenia oraz jego regularna obserwacja przez kolejne tygodnie. Rumień wędrujący, który jest jednym z objawów boreliozy, może pojawić się nawet po kilku miesiącach. Jeśli chcesz mieć pewność, czy pasożyt był zakażony, możesz wysłać go do laboratorium. W tym celu owiń kleszcza w folię spożywczą i prześlij do odpowiedniego ośrodka. Koszt podstawowego badania to około 150 zł, natomiast bardziej zaawansowane pakiety mogą wynosić nawet 500 zł.
Alternatywnie, możesz skorzystać z domowego zestawu do badania kleszczy, który pozwala sprawdzić, czy pasożyt był nosicielem patogenów. Warto pamiętać, że kontakt z zakażonym kleszczem nie zawsze prowadzi do infekcji – jeśli pasożyt był wbity w skórę krócej niż 24 godziny, ryzyko zakażenia znacząco maleje.
Pierwsze badanie krwi, które może wykazać obecność bakterii przeniesionych przez kleszcza, zaleca się wykonać dopiero po około 4 tygodniach od ukąszenia. Jeśli nie planujesz badać pasożyta, najlepiej go zniszczyć – zmiażdżyć lub spalić, aby nie mógł ponownie stanowić zagrożenia. Po wszystkim pamiętaj o dokładnym umyciu rąk i przestrzeganiu zasad higieny.
Sprawdź także: Widzisz na swoim ciele rozlewający się ślad? To może być efekt ukąszenia!
Jak się chronić przed kleszczami?
Przed kleszczami zawsze można się zabezpieczyć. W każdej aptece zaopatrzyć się można w specjalne spraye, które uchronią przed ukąszeniami pasożytów nawet na kilka godzin. Oczywiście, nigdy nie ma pewności co do ich zastosowania i tego, że po ich użyciu będziemy całkowicie bezpieczni. Jednak bez wątpienia zmniejszyć można w ten sposób ryzyko zarażenia się groźną chorobą. Doskonale działa też permetryna i specjalne olejki, jakie odstraszają te niebezpieczne pajęczaki.
Nie zapominaj, że usuwanie kleszczy jest koniecznością. Dzięki temu możemy bowiem zabezpeiczyć się przed boreliozą. Niestety, ale usunięcie pasożyta nie będzie „pewniakiem” uchronienia się przed KZM – kleszczowym zapaleniem mózgu. Całe szczęście, przed tą groźną chorobą można obronić się poprzez… zaszczepienie! Już 3 dawki zagwarantują ochronę na kolejne 5 lat – później wystarczy dawka przypominająca. Szczepionka jest bezpieczna i wolna od powikłań, a więc już 12-miesięczne dzieci mogą ją przyjmować. Warto po wstrzyknięciu pierwszej szczepionki wybrać się po „drugą porcję” w odstępie 7 lub maksymalnie 14 dni. Z kolei trzecią i ostatnią dawkę należy wstrzyknąć od 5 do 12 miesięcy po drugiej – chociaż czasami mogą to być tylko 3 tygodnie. Wszystko zależeć będzie od rodzaju szczepionki.
W jaki sposób NIE wyciągać kleszcza?
Wiesz już, jak prawidłowo usunąć kleszcza, co wcale nie jest takie trudne, prawda? Równie ważne jest jednak, aby wiedzieć, czego nie robić podczas jego usuwania. Bezpieczne wyciąganie kleszcza oznacza usunięcie go w całości – osoby niedoświadczone mogą przypadkowo oderwać odwłok, pozostawiając główkę w skórze. Dlatego pamiętaj, aby:
- Nie usuwać kleszcza palcami!
- Nie rozgniatać ani nie wyciskać go!
- Nie wykręcać go zbyt mocno!
- Nie przypalać kleszcza na skórze!
- Nie smarować go lakierem do paznokci, benzyną ani alkoholem!
- Nie używać cążek do paznokci ani igły do jego usunięcia!
W takich sytuacjach kleszcz może co prawda zginąć, ale przed śmiercią zwymiotuje, wprowadzając do organizmu zakaźne drobnoustroje. Dlatego warto przestrzegać tych zasad, aby zminimalizować ryzyko infekcji.
Jeśli po ukąszeniu pojawią się niepokojące objawy lub stan zdrowia się pogorszy, nie zwlekaj i skonsultuj się z lekarzem. Pamiętaj, że powyższe wskazówki to jedynie domowe metody i nie zastępują profesjonalnej diagnozy oraz leczenia medycznego.
Sprawdź także: Nie rozpoznajesz śladu po ukąszeniu na skórze? Sprawdź, czy to ten popularny pasożyt