Psotnik zakamarnik - rozpoznawanie i zwalczanie szkodnika
Wśród nieproszonych domowych gości jednym z mniej znanych jest psotnik zakamarnik. Ten niewielki owad, choć mało widoczny, potrafi narobić szkód, niszcząc tapety czy książki. Warto wiedzieć, jak skutecznie się go pozbyć i zapobiec jego ponownemu pojawieniu się w domu.
Z tego artykułu dowiesz się:
Jak wygląda psotnik zakamarnik?
Gryzki to drobne owady należące do rzędu psotników (Psocoptera). W Polsce można spotkać od 70 do 100 różnych gatunków tych insektów. Większość z nich zamieszkuje naturalne środowiska, takie jak lasy, omszałe powierzchnie czy konary drzew. Jednak istnieją również gatunki synantropijne, które przystosowały się do życia w bliskim sąsiedztwie człowieka. Jednym z takich gatunków jest psotnik zakamarnik, często występujący w domach, magazynach czy bibliotekach.
Na pierwszy rzut oka przypominają małe muszki. Dorosłe gryzki osiągają maksymalnie 3 mm długości, co sprawia, że są trudne do zauważenia. Przy bliższym przyjrzeniu można dostrzec ich dużą głowę z wyraźnym aparatem gębowym oraz długie czułki. Posiadają również smukłe, wydłużone odnóża. Psotniki domowe zazwyczaj są bezskrzydłe i poruszają się, biegając lub skacząc.
Często nazywane są potocznie "robaczkami kurzowymi" lub "czarnymi robakami", choć te określenia mają charakter zwyczajowy. Gryzki nie są groźne, a szkody wyrządzają jedynie w przypadku nadmiernego rozmnożenia. Nie przenoszą chorób ani nie niszczą zapasów żywności – ich dieta opiera się na resztkach organicznych. Można je więc uznać za mikrorecyklerów w naszym otoczeniu.
Gdzie pojawiają się gryzki w domu?
W mieszkaniu najbardziej lubią miejsca wilgotne. Podobnie jak rybiki, można je spotkać w łazience. Pojawiają się też w źle wietrzonych pokojach i spiżarniach. Nie żerują jednak na jedzeniu. Nie bez powodu mówi się o nich robaczki kurzowe, bo w różnych zakamarkach mieszkania – tam, gdzie kurz i brud, jest też dużo szczątek organicznych.
Tak jak inne insekty domowe, gryzki preferują życie w ukryciu. Jeżeli zobaczymy jednego, dwa na ścianie czy na podłodze, to znaczy, że gdzieś jest ich więcej. Nie powinniśmy jednak wpadać w panikę. Zwłaszcza widząc te tzw. czarne robaki w łazience. Gryzki występują w każdym mieszkaniu i poza nim. Wszędzie, gdzie jest wilgoć i gdzie mają co jeść. Natomiast niebezpiecznym sygnałem jest pojawienie się większej ilości w kuchni. Oznacza to, że zalega tu zbyt duża wilgoć.
Zbyt duża ilość gryzków może prowadzić do zasiedlania przez nie naczyń z mąką czy kaszami. Psotniki są wszystkożerne i szybko się dostosowują. Kiedy przestaną zjadać kurz, mogą zacząć wyjadać nasze jedzenie. Innym przypadkiem, kiedy robią szkody, jest dostanie się większych ilości do księgozbiorów lub pod tapetę, gdzie wyjadają klej.
Domowe sposoby na gryzki
Chociaż gryzki w domu nie są jakimś dużym zagrożeniem, ich większa ilość może oznaczać też inwazję innych organizmów pasożytniczych. Dlatego rozprawiając się z gryzkami warto rozejrzeć się czy nie ma też innych nieproszonych gości. Zwalczanie gryzków warto zacząć od osuszenia powierzchni i dokładnego wyczyszczenia pomieszczenia. Przede wszystkim powinniśmy zadbać o regularne czyszczenie kurzu. Wszelkie żyjątka lubiące wilgoć i resztki organiczne – jak gryzki czy rybiki – będą się chętnie chować w szparach domu.
Dobrym preparatem do dezynfekcji, również likwidującym żerowisko jakie lubią czarne robaki i inne insekty domowe, jest ocet. Połączony z sokiem z cytrusa, cytryny lub grejpfruta, doskonale może zastąpić preparaty ze sklepu. Nie jest to jednak typowy preparat na gryzki, a raczej środek dezynfekujący, który je odstraszy. Po przemyciu blatów tą mieszanką nie powinien pojawić się na nich żaden gryzek.
Preparatem z octu, z dodatkiem cytrusa lub sody oczyszczonej, można też myć podłogi. Zwłaszcza, jeżeli oprócz gryzków przeszkadzają nam rybiki. Dobrym pomysłem jest również aplikowanie go do szpar między szafkami lub pod wanną za pomocą rozpylacza.
Dezynsekcja jako sposób na zwalczanie gryzków
Zwalczanie gryzków powinno się udać, kiedy po prostu będziemy dbać o czystość w pomieszczeniach. Jeżeli jednak chcemy wiedzieć jak się pozbyć psotników szybko i skutecznie, skorzystajmy ze środków owadobójczych. Oto kilka pomysłów jaki preparat na gryzki może nam pomóc:
- Pułapka lepowa – łatwa w użyciu, dyskretna, pozwala obserwować, ile owadów się złapało. Pułapki lepowe zwalczają również inne insekty domowe, jak rybiki czy mrzyki. Zwalczanie gryzków przy jej pomocy może jednak trwać dość długo. Jeżeli ułożymy ją w złym miejscu złapie się na przykład jeden gryzek i kilka rybików. Dużo zależy więc od odpowiedniego umieszczenia pułapki.
- Mikrokapsułki do rozpylania – jest to bardzo skuteczne, ale stosunkowo drogie rozwiązanie. To nie tylko preparat na gryzki, ale na wiele szkodliwych owadów, jak mrówki, pchły czy kleszcze. Zaletą jest to, że przy okazji pozbędziemy się innych szkodników.
- Preparaty w sprayu – każdy spray na owady, to skuteczny preparat na gryzki i inne uciążliwe stworzenia. Przede wszystkim likwiduje komary, muchy, mrówki. Większość jest niedroga i łatwa w aplikacji. Daje się bez problemu wprowadzić w różne szpary i zakamarki w domu.
Jak zabezpieczyć dom przed psotnikiem?
Obecność gryzków w domu to najczęściej znak, że zaniedbaliśmy utrzymanie odpowiedniej higieny pomieszczeń. Zamiast więc zastanawiać się, jak je zwalczyć, warto skupić się na zapobieganiu ich pojawieniu się.
Podstawowym krokiem w prewencji jest dokładne czyszczenie wszystkich powierzchni i zakamarków. Ponieważ gryzki preferują wilgotne środowisko, niezwykle ważne jest regularne wietrzenie pomieszczeń. Nawet proste działania, takie jak otwieranie okien na noc, mogą znacząco zmniejszyć ryzyko ich wystąpienia.
Dobrze jest także uszczelnić szczeliny i szpary, na przykład między wanną a podłogą, kafelkami czy progiem a podłogą. Takie miejsca stanowią idealne kryjówki dla drobnych owadów. Do ich zabezpieczenia można użyć fugi do płytek lub silikonowego wypełniacza.
Jeśli zauważymy w domu większą ilość gryzków, warto zastanowić się, czy nie współistnieją z nimi inne organizmy lubiące kurz i wilgoć, takie jak grzyb, pleśń czy roztocza. Choć gryzki są nieszkodliwe, to problemy wynikające z obecności pleśni czy roztoczy mogą negatywnie wpłynąć na zdrowie. Dlatego dbanie o czystość i odpowiednią wentylację pomieszczeń to nie tylko sposób na uniknięcie gryzków, ale również dobra praktyka, która pomaga zapobiec wielu problemom zdrowotnym.
Sprawdź także: Uciążliwe robaki domowe w Polsce - przegląd i sposoby zwalczania